Profesjonalna pomoc
na silną zgagę

Jak postępować w przypadku wystąpienia objawów refluksu?

Zgodnie ze znanym powiedzeniem „lepiej zapobiegać, niż leczyć” warto nastawić się raczej na unikanie sytuacji sprzyjających występowaniu refluksu, niż walczyć z jego skutkami.

W przypadku, gdy wystąpi u nas zgaga, zwykle w pierwszej kolejności próbujemy prostych, „domowych” metod radzenia sobie z tą dolegliwością. Jednym z najbardziej popularnych sposobów jest picie mleka. Może ono do pewnego stopnia pomóc, jednak nie należy przesadzać z ilością – przepełnienie żołądka może nasilić zarzucanie żołądkowo-przełykowe, a wapń zawarty w mleku pobudza wydzielanie kwasu. Jak jeszcze więc możemy sobie pomóc?

Jeśli masz skłonność do refluksu, poniższe zalecenia pozwolą ci go unikać:

• staraj się nie przejadać i nie pić przy posiłku (tak, żeby nie przepełniać żołądka),
• unikaj pokarmów, które wywołują u ciebie zgagę,
• staraj się nie jeść w pośpiechu i kiedy jesteś zestresowany,
• unikaj ucisku w okolicy żołądka (ciasna odzież, schylanie się, ćwiczenia),
• nie kładź się przez 2 godziny po jedzeniu,
• jeśli śpisz na boku, wybierz lewy (żołądek znajdzie się nieco niżej niż przełyk),
• leżąc, układaj głowę i tułów wyżej (unosząc wezgłowie lub stosując klin).

Jeśli jednak objawy już wystąpiły, można zastosować środki zobojętniające. Są one dostępne bez recepty w aptekach i większości sklepów. Zawierają sole glinu, magnezu i wapnia, które, neutralizując kwas, przynoszą ulgę. Dostępne są w postaci tabletek i mleczek. Są niedrogie i stosunkowo bezpieczne w stosowaniu (działają głównie w żołądku, nie wchłaniając się w znacznym stopniu do krwi). Pozwala to na stosowanie ich również przez kobiety w ciąży. Należy jednak pamiętać, żeby nie przekraczać zalecanych dawek! Konieczne jest dokładne zapoznanie się z ulotką, zwłaszcza jeśli przyjmujemy inne leki (środki zobojętniające mogą wpływać na ich wchłanianie i skuteczność).

Bez recepty są dostępne również leki hamujące wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Leki te należą do dwóch grup:

• blokery receptorów H2 – np. famotydyna,
• inhibitory pompy protonowej (IPP) – omeprazol, pantoprazol.

Z uwagi na mechanizm działania lepiej zażywać je przed jedzeniem, zwłaszcza IPP (optymalnie pół godziny przed posiłkiem rano lub wieczorem). Jeśli podczas stosowania tych leków dolegliwości nie ustąpią w ciągu 14 dni, należy udać się do lekarza! Nie powinno się ich stosować samodzielnie dłużej niż miesiąc, nawet jeśli odczuwamy poprawę. Przed użyciem leku należy zawsze zapoznać się z ulotką i w razie jakichkolwiek wątpliwości skonsultować z lekarzem lub farmaceutą.

Istnieją sytuacje, w których nie powinno się zażywać leków „na własną rękę”:

• niewyjaśniona utrata masy ciała w ostatnim czasie,
• utrudnione lub bolesne przełykanie,
• występowanie krwistych, „fusowatych” wymiotów lub czarnych „smolistych” stolców,
• żółtaczka,
• uszkodzenie wątroby lub nerek,
• ciąża i karmienie piersią – dotyczy środków innych niż zobojętniające.

Uporczywe nawracanie zgagi powinno skłonić do zasięgnięcia porady lekarskiej. Często już samo zebranie wywiadu naprowadza lekarza na rozpoznanie i pozwala na włączenie skutecznego leczenia. Im wcześniej postawiona zostanie prawidłowa diagnoza i włączone leczenie, tym większe szanse na szybkie opanowanie dolegliwości i uniknięcie powikłań.

Lek. Magdalena Bochniak