Zgaga po kawie - czarnej i z mlekiem. Przyczyny
Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.
Zgaga po kawie stanowi nierzadki problem u smakoszów tego gorącego, aromatycznego napoju. Okazuje się, że tę dolegliwość może podsycać szczególny gatunek kawy oraz stosowanie do niej tradycyjnych dodatków. O jaki rodzaj kawy i dodatków chodzi?
Zgaga po kawie stanowi nierzadki problem u smakoszów tego gorącego, aromatycznego napoju. Okazuje się, że tę dolegliwość może podsycać szczególny gatunek kawy oraz stosowanie do niej tradycyjnych dodatków. O jaki rodzaj kawy i dodatków chodzi?
Przyczyny zgagi po kawie
Kawa a zgaga to często pojawiająca się relacja, zwłaszcza jeśli ilość wypijanej kawy jest znaczna, wybór napoju pada na kawę rozpuszczalną, a dodatkowo dieta wypełniona jest dużymi porcjami, obfitującymi w tłuszcz i ciężkostrawne produkty.
Picie kawy powoduje wzmożenie procesu wydzielania soku żołądkowego. W przypadku kiedy dolny zwieracz przełyku nie funkcjonuje prawidłowo, treść żółciowa cofając się do przełyku podrażnia obszary, przez które przechodzi. Odczuwa się wówczas charakterystyczne pieczenie, palenie, bądź/oraz ból, usytuowane w okolicy nadbrzusza, dolnej części klatki piersiowej i w przełyku.
Dlaczego występuje zgaga po kawie? Przyczyny należy upatrywać w substancjach składowych tego aromatycznego napoju - mowa tutaj przede wszystkim o kofeinie.
Stymuluje ona zwiększone wydzielanie kwasów żołądkowych, a jej nadmiar powoduje podrażnienie błony śluzowej górnego odcinka układu pokarmowego.
Warto przy okazji nadmienić, że częstotliwość i intensywność występowania zgagi wiąże się z rodzajem spożywanej kawy. W zależności czy jest to kawa mielona, rozpuszczalna, czy zbożowa – odmiennie może na to zareagować układ pokarmowy. Wyniki badań, które zostaną przytoczone niżej, wskazują na to, że najwięcej kofeiny zawiera ulubiona przez Polaków kawa rozpuszczalna.
Zgaga po kawie z mlekiem
Zgaga po kawie występuje częściej jeśli zostanie do niej dodane mleko. Potwierdza to gastroenterolog dr n.med. Anna Cybulska, która w wywiadzie udzielonym Gazecie Wyborczej w artykule pt.: „Zgaga. Jak się pozbyć tego pieczenia?” mówi, że w mleku są zawarte jony wapnia, powodujące intensyfikację wydzielania żołądka. Poza tym według lekarki przeciwko dodawaniu mleka do kawy opowiada się fakt występowania w nim kazeiny (która jest głównym białkiem mleka) i innych związków, które wzmagają produkcję soków żołądkowych.
Dr Cybulska zaleca szczególną ostrożność jeśli chodzi o picie mleka krowiego, zwracając uwagę na podejrzane składniki pasz, jakimi karmione są krowy, które mogą negatywnie oddziaływać na dolny zwieracz przełyku.
Oznacza to, że jeśli już pić kawę, to mając problemy ze zgagą, lepiej przyrządzać ją w czystej postaci, bez dolewania do niej produktów mlecznych. Ignorując to zalecenie można się narazić na intensywniejszy napad zgagi, a nawet poważniejsze dolegliwości.
Jaka kawa przy refluksie?
Jaka kawa przy refluksie będzie najłagodniejsza dla układu pokarmowego? Zgodnie z tym, co twierdzą Mirosław Jarosz, Regina Mierzejska i wsp. z Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie w artykule „Zawartość kofeiny w produktach spożywczych” najmniejsze ryzyko związane z pojawieniem się zgagi wiąże się ze spożyciem kawy ziarnistej, najlepiej świeżo zmielonej. Ilość kofeiny w tym produkcie wynosiła około 30 mg. Dla porównania w kawie mielonej w postaci handlowej - przeciętnie około 40,7 mg kofeiny, natomiast w kawie rozpuszczalnej najwięcej – około 61,1 mg. Produkty analizowano wsypując 1 łyżeczkę z każdego rodzaju kawy na szklankę wody – 160 ml.
Jednak aby nawet najłagodniejszy rodzaj kawy nie zaszkodził osobie ze skłonnością do odczuwania zgagi, należy przestrzegać zasad diety przeciwwrzodowej. Powinno się więc unikać jedzenia smażonych, ciężkostrawnych, tłustych potraw na korzyść gotowanych i duszonych posiłków. Ważna jest w tym kontekście także reguła zalecająca spożywanie kilku (5-6) mniejszych dań w ciągu dnia, w mniej więcej równych odstępach czasu. Dobrze także odstawić palenie papierosów, które nierzadko idzie w parze z piciem kawy. Ponadto powinno się przyjmować dużo płynów zobojętniających działanie kawy, przede wszystkim – wodę.
Co zamiast kawy przy refluksie?
Jeśli nieprzyjemne dolegliwości pochodzące z układu pokarmowego, w tym głównie zgaga, uniemożliwiają picie kawy, można zastosować jej zamienniki, które będą łagodniejsze dla systemu trawiennego.
Jak już wcześniej zostało napisane woda jest skutecznym sposobem na przepłukiwanie przełyku oraz oczyszczanie organizmu.
Innym napojem zastępującym kawę jest zielona herbata. Przy refluksie, kłopotach ze zgagą warto zdecydować się na parzenie tego herbacianego gatunku. Trzeba jednak mieć świadomość, że nawet w postrzeganej jako zdrowa zielonej herbacie mieści się kofeina, choć w niewielkiej ilości. Przytoczeni wyżej naukowcy szacują, że w 200 ml zielonego naparu może być jej od 20 do 35 mg. Zatem tyle, ile w niewielkiej filiżance świeżo zmielonej zbożowej kawy (bez mleka).
Jaka herbata przy refluksie może zastąpić kawę? Poza opisaną zieloną odmianą, warto przyjrzeć się także czarnej herbacie. Decydując się jednak na ten rodzaj napoju, warto wybrać taki, który będzie zawierał jak najmniej kofeiny. W czarnej herbacie ona także występuje, w ilości od 15 do 40 mg na 200 ml wody.
Według badaczek Marii Śmiechowskiej oraz Magdaleny Cugowskiej z Akademii Morskiej w Gdyni, które wyniki swojej pracy opublikowały w artykule „Rola żywności i żywienia w chorobie refluksowej” w czasopiśmie „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” istotne jest inicjowanie powstawania warstw ochronnych w układzie pokarmowym. Można je utworzyć pijąc napary o większej zawartości śluzu, jak np. siemię lniane.
Autor: Olga Tomaszewska
Konsultacja merytoryczna: lekarz gastrolog Ewa Walecka-Kapica
Bibliografia:
1. Jarosz Mirosław, Mierzejska Regina, Mojska Hanna, Świderska Katarzyna i Siuba Magdalena, Zawartość kofeiny w produktach spożywczych, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, XLII, 2009, 3, str. 776-781.
2. Śmiechowska Maria, Cugowska Magdalena, Rola żywności i żywienia w chorobie refluksowej, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, XLIV, 2011, 3, str. 298-304.
3. https://wyborcza.pl/TylkoZdrowie/1,137474,17284347,Zgaga__Jak_sie_pozbyc_tego_pieczenia.html [07.04.2021 r.]
